ซีพีไอ ติดอาวุธ ทางปัญญา ให้ชาวสวนปาล์มอีสาน

มีใครกล้า “ฟังธง” หรือไม่ว่าภาคใต้ปลูกปาล์มได้ทั้งหมด ในเมื่อยังมีบางพื้นที่ปลูกปาล์มล้มเหลวให้เห็น

มีใครกล้าเอาหัวเป็นประกันมั้ยว่า อีสานปลูกปาล์มไม่ได้ ในเมื่อยังมีเกษตรกรปลูกปาล์มมานับ สิบปี กระทั่งปัจจุบันก็ยังมีเกษตรกรปลูกเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง รวมประมาณ 112,087 ไร่ (2559) พร้อมๆ กับโรงหีบปาล์มขนาดใหญ่

“ภูมิภาค” จึงไม่ใช่เป็นเครื่องหมาย “ตีตราความสำเร็จ” ของปาล์มน้ำมัน สภาพพื้นที่ต่างหากเป็นตัวชี้วัดเบื้องต้น ซึ่งมีความสำคัญพอๆ กับ ความรู้เรื่องการปลูกปาล์ม เพราะถ้าผู้ปลูกปาล์มรู้จักนิสัยใจคอของปาล์ม รู้จักสภาพพื้นที่และศักยภาพของตัวเอง จะเป็นข้อมูลในการตัดสินใจว่าตัวเองควรจะปลูกปาล์มน้ำมันหรือไม่ โดยไม่ใช้แค่ภูมิภาคเป็นตัวตัดสิน

เว็บไซต์ยางปาล์ม พูดคุยกับ คุณโกศล นันทิลีพงศ์ กรรมการผู้จัดการ บริษัท ซีพีไอ อะโกรเทค จำกัด ซึ่งมีประสบการณ์เข้าไปถ่ายทอดองค์ความรู้เรื่องการปลูกปาล์มอย่างถูกวิธีในพื้นที่ภาคอีสาน เราพูดคุยกันในประเด็น “ปาล์มภาคอีสาน” ปลูกได้หรือไม่ ปลูกแล้วผลผลิตคุ้มค่าหรือไม่ 

 คุณโกศล นันทิลีพงศ์ กรรมการผู้จัดการ บริษัท ซีพีไอ อะโกรเทค จำกัด

เราไม่ได้ไปส่งเสริม แต่ไปให้ความรู้เกษตรกรมากกว่า เนื่องจากมีเกษตรกรปลูกอยู่แล้ว เมื่อเขามีความรู้ความเข้าใจเรื่องการดูแลสวนปาล์มที่ถูกต้อง เขาก็น่าจะได้ผลผลิตสูงขึ้น

คุณโกศล บอกวัตถุประสงค์ของบริษัท

ทั้งนี้เพราะ ซีพีไอ มีโครงการอบรมให้ความรู้เรื่องการจัดการสวนปาล์มอย่างมืออาชีพ ผ่านศูนย์การเรียนรู้ปาล์มน้ำมัน ซีพีไอ ใน จ.ชุมพร และสัญจรไปตามตัวหวัดต่างๆ ซึ่งภาคอีสานเป็นในพื้นที่ที่เกษตรกรให้ความสนใจ เนื่องจากเป็นพืชเศรษฐกิจตัวใหม่ มีเกษตรกรเริ่มต้นปลูกจำนวนมาก การเข้าไปให้ความรู้ จึงเท่ากับเป็นการ “ติดอาวุธ” ให้กับเกษตรกร

อีสานปลูกปาล์มได้มั้ย...?

คุณโกศล บอกว่า ต้องเข้าใจก่อนว่าปาล์มน้ำมันมีพื้นเพมาจากเขตร้อนชื้น ประเทศที่เหมาะสมคือ มาเลเซีย อินโดนีเซีย และภาคใต้ของไทย ขณะที่ภาคอีสานปริมาณฝนน้อยกว่าภาคใต้ จึงพอจะฟันธงในเบื้องต้นได้เลยว่าถ้าอีสานปลูกปาล์มได้ผลผลิตน้อยกว่าภาคใต้แน่นอน

แต่ถ้าบอกว่าภาคใต้เหมาะกับปลูกปาล์มมันจริงเหรอ เอาจริงๆ มันก็เปล่า มีพื้นที่บางส่วนที่ปลูกไม่ได้เลย แต่พื้นที่ส่วนใหญ่ 80-90% ปลูกได้ เช่นเดียวกัน เราคงไม่พูดเหมาเข่งว่าอีสานปลูกปาล์มไม่ได้ เพราะยังมีบางพื้นที่ปลูกได้ แต่อาจจะ 80-90% ปลูกไม่ได้

หากมองในแง่ “ต้นทุนทางธรรมชาติ” แม้บางพื้นที่ของภาคอีสานจะปลูกปาล์มได้ ก็ยังแพ้ภาคใต้ราบคาบ ถ้าดูแลเหมือนกัน ผลผลิตต่ำกว่าแน่นอน เพราะปริมาณฝนและความชื้นน้อยกว่า ดังนั้นเกษตรกรที่จะปลูกปาล์มถ้าอยากได้ผลผลิตเท่ากับภาคใต้ มีทางเดียวคือ ต้องทำงานเหนื่อยกว่า

เพียงแต่ในทางตรงกันข้าม แม้ภาคใต้จะมี “ทุนธรรมชาติสูง” แต่ต้นทุนการผลิตด้านอื่นๆ ก็สูงตามด้วยเช่นกัน  เริ่มจากที่ดินมีราคาสูงกว่า ค่าจ้างแรงงานสูงกว่า ยิ่งรูปแบบการทำสวนปาล์มที่อาศัย “ระบบจ้าง” ทุกขั้นตอน ไม่ว่าจะปลูก ใส่ปุ๋ย ดูแล กระทั่งเก็บเกี่ยว ต้นทุนทุกอย่างสูงเป็นเงาตามตัว ขณะที่อีสานจะเน้นให้แรงงานในครัวเรือน ต้นทุนแรงงานจึงต่ำกว่า

เมื่อหักกลบแล้วเงินเหลืออาจจะพอๆ กันก็ได้ เพราะไม่ได้มองกันที่ตัวผลผลิตเป็นคำตอบสุดท้าย ในแง่ของเศรษฐศาสตร์มองกันที่รายได้หักลบด้วยค่าใช้จ่าย แล้วมีเงินเหลือเป็นยังไง เพราะฉะนั้นเกษตรกรที่ปลูกปาล์มในอีสาน เขาก็ยังพึงพอใจต่อรายได้จากสวนปาล์ม

คุณโกศลเปรียบเทียบ

ภาพจริงเป็นไปตามที่คุณโกศลให้ข้อมูล เพราะเมื่อสิบกว่าปีก่อนมีภาครัฐไปทำการส่งเสริมเกษตรกรปลูกปาล์มในพื้นที่อีสาน แม้จะมีบางส่วนล้มเหลว แต่ก็ต้องยอมรับว่ามีหลายรายที่ประสบความสำเร็จ นั่นก็เพราะมีบางพื้นที่เหมาะสม และเกษตรกรพอใจกับรายได้ พร้อมๆ กับมีพื้นที่ปลูกขยายเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ 

อีสานมีพืชทางเลือกอื่นๆ เขาอาจจะปลูก มันสำปะหลังก็ดี อ้อยก็ดี แต่เป็นพืชล้มลุก ได้เงินปีละครั้ง แต่ทำสวนปาล์มมีรายได้สม่ำเสมอกว่า เป็นน้ำซึมบ่อทรายไปเรื่อยๆ เพราะฉะนั้นเขาอาจจะพอใจ ปลูกแล้วมีรายได้เกือบทั้งปี ขณะที่ว่าพืชล้มลุก ล้มแล้วก็ลุก ปลูกใหม่ทุกปี แล้วบางปีฝนฟ้าไม่ดีมันก็แย่เหมือนกันหมด บางทีเขาอาจจะพอใจปาล์มน้ำมันกว่าพืชตัวอื่น

บริษัท ซีพีไอ จึงเข้าไปให้ความรู้เรื่องการปลูกและดูแลสวนปาล์มอย่างถูกต้องกับเกษตรกร เพื่อเป็นข้อมูลตัดสินใจว่าควรจะปลูกปาล์มหรือไม่ ส่วนที่ลงมือปลูกแล้วทำอย่างไรให้ได้ผลผลิตคุ้มค่า

สิ่งที่เราเข้าไปในอีสานจริงๆ เราเรียกว่าไปช่วยเกษตรกรมากกว่า เพราะเมื่อหลายปีก่อนเขาปลูกไปแล้ว ไม่รู้เหมือนกันว่าใครไปส่งเสริม ส่งเสริมแล้วไปให้คำแนะนำเขาหรือเปล่า ฉะนั้นเราจึงไปให้ความช่วยเหลือด้วย ถ้าเขามีความรู้มากขึ้น เขาจะเพิ่มผลผลิตได้ดีขึ้นด้วยเช่นกัน

ภาพการอบรมการจัดการสวนปาล์มอย่างถูกวิธี เป็น อาวุธ ที่ ซีพีไอ ติดให้กับเกษตรกรอีสาน

นอกจากพื้นที่เหมาะสมแล้ว “หลักประกัน” ที่สำคัญต่อการตัดสินใจปลูกปาล์มของเกษตรกรภาคอีสาน คือ โรงงานหีบปาล์ม อย่างน้อยก็สร้างความมั่นใจว่าปลูกแล้วมีที่ขายแน่นอน คุณโกศลให้ข้อมูลว่า ปัจจุบันภาคอีสานมีโรงงานปาล์มเกิดขึ้น 2-3 โรง ทั้งที่เปิดบริการแล้วและกำลังอยู่ระหว่างการก่อสร้าง แต่ละโรงเป็นรายใหญ่ใช้เงินลงทุนเป็นพันล้าน บริษัทเหล่านี้ต้องศึกษาข้อมูลในพื้นที่มาแล้วอย่างรอบคอบ

คิดจะปลูกปาล์มภาคอีสานยังไงต้องมีแหล่งน้ำ หรือมีระบบน้ำ ถ้าเกษตรกรเข้าใจธรรมชาติของปาล์มน้ำมัน เขาจะดูแลจัดการได้ถูกต้อง แต่อย่างที่ผมบอกคนทำปาล์มในอีสาน ต้องมีการจัดการเหนื่อยกว่า ถ้าพร้อมก็ทำ  ทั้งหมดคือข้อมูลที่เราเข้าไปถ่ายทอดความรู้อีสาน เกษตรกรไปชั่งใจเอาเองว่าจะทำมั้ย

คุณโกศลย้ำความสำคัญเรื่องน้ำ ซึ่งเป็นหนึ่งในปัจจัยหลักของการปลูกปาล์มน้ำมัน

ถ้าคิดจะทำสวนปาล์มในอีสานต้องเหนื่อยหน่อยนึง หนึ่งในนั้นคือ ต้องมีระบบน้ำสำหรับหน้าแล้ง

จากข้อมูลของคุณโกศล จะเห็นว่า หากจะปลูกปาล์มในภาคอีสาน จำเป็นต้องอยู่ในพื้นที่ที่มีปริมาณฝนมากพอสมควร หรือไม่ก็ต้องอยู่ใกล้แหล่งนี้ หรือสร้างแหล่งน้ำขึ้นมาในสวน ซึ่งน่าจะเป็นข้อมูล “พื้นฐาน” ที่เกษตรกรจำเป็นต้องรู้

แต่อีกส่วนที่สำคัญมากพอๆ กับ คือ ความรู้เรื่องการปลูกปาล์ม เพราะแม้ว่าเกษตรกรจะปลูกปาล์มในพื้นที่สมบูรณ์เหมาะสม แต่หากขาดความรู้และการจัดการที่ถูกต้องก็ล้มเหลวได้ แต่หากอยู่ในพื้นที่ไม่เหมาะสมนัก แต่ถ้ามีรูปแบบการจัดการที่ดี ก็ได้ผลผลิตคุ้มค่าได้เช่นเดียวกัน

เกษตรกรที่ปลูกปาล์ม หรือ กำลังคิดจะปลูกปาล์มในภาคอีสาน นอกจากต้องเลือกพื้นที่เหมาะสมแล้ว ยังต้องทำตัวเป็น “นายพรานล่าความรู้” ด้วย โดยเฉพาะเรื่องปาล์มน้ำมัน หากมีความรู้ที่ถูกต้องก็ประสบความสำเร็จกับปาล์มน้ำมันได้เช่นเดียวกัน

ขอขอบคุณ

คุณโกศล นันทิลีพงศ์

บริษัท ซีพีไอ อะโกรเทค จำกัด